İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı

Süleyman Şenel

Kastamonu/Taşköprülü bir ailenin oğlu olarak İstanbul’da doğdu [1963]. Yeşilköy 50. Yıl Lisesi’nden mezun olduktan sonra [1980], bir süre İstanbul Belediye Konservatuvarı’na devam etti. İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı lisans eğitiminin ardından [1986], İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Musiki Ana Sanat Dalı Türk Halk Musikisi Alanında “Yüksek Lisans” [1988] ve “Sanatta Yeterlik” eğitimini tamamladı [1992].

1986 yılından itibaren, mezun olduğu İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda “Öğretim Elemanı” olarak çalışmaya başladı. 1988 yılında “Araştırma Görevlisi”, 1993 yılında da “Kadrolu Sanatçı Sözleşmeli Öğretim Görevlisi” oldu.

İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda: İsmail Hakkı Özkan, Süheylâ Altmışdört, Alaaddin Aday, Dürdâne Altan; İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda: Nidâ Tüfekçi, Yücel Paşmakçı, Neriman Altındağ Tüfekçi, Prof. Fikret Değerli, Prof. Yalçın Tura, Prof. Mutlu Torun, Doç. Şenel Önaldı, Orhan Dağlı, Demirhan Altuğ, Haydar Sanal, Bekir Sıtkı Sezgin, Prof. Dr. Can Etili Ökten, Dr. Saadet Güldaş, Prof. Alaeddin Yavaşça, Prof. Ercüment Berker, Yavuz Özüstün, Prof. Selahattin İçli, Hurşit Ungay, Nil Aykon, Sabahattin Ergin, Sabahat Emir gibi eğitimci/sanatçı/araştırmacı/yazar hocaların öğrencisi oldu. Ayrıca, Sadi Yaver Ataman, Orhan Şaik Gökyay, İbrahim Aslanoğlu Adnan Ataman, Tuncer İnan, Dr. Mehmet A. Özbek, Kemal İlerici, M. Sabri Koz, Erol Sayan, Murat Bardakçı, Talip Özkan gibi değerli kültür–sanat-bilim adamlarından yararlandı.

İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda; 1986 yılından itibaren eğitimci olarak Ortaöğrenim ve Lisans; İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde Lisansüstü düzey öğrencilerine: "Türk Halk Musikisi Bilgileri", "Alan Araştırma Metotları", "Analitik Türk Halk Müziği", "Araştırma Yöntemleri", "Etnomüzikolojiye Giriş", "Folklor ve Etnografya", "Geleneksel Drama Sanatı ve Müzik" gibi dersler başta olmak üzere; "Müzik Terminolojisi", "Müzik Yayıncılığı", "Türk Dünyası'nda Âşık Sanatı", "Türk Dünyasında Müzik Gelenekleri", "Türk Halk Müziği Literatürü", "Eser Analizi" ve "Geleneksel Müziklerde Transkripsiyon" vb. gibi dersler verdi.

Müzikoloji Bölümü’nde Etnomüzikoloji Anabilim Dalı ve Müzikoloji Anabilim Dalı Başkanlıkları görevlerini de üstlendi.

Süleyman Şenel; ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum, panel ve seminerlere bildirilerle katıldı, konferanslar verdi; yayın organlarında araştırmaları, bildirileri ve ayrıca bir kısım makale ve kitapları hakkında kritikler yayımlandı.

Türk Halk Müziği dağarcığına saha araştırmaları ile materyal sağlamak amacıyla 1980 yılından itibaren Trakya ve Anadolu’nun çeşitli yörelerinde ve ayrıca Azerbaycan ve Kazakistan’ın çeşitli şehirlerinde derlemeler yaptı [1990-1991]. Saha araştırmalarında 2000’i aşkın ezgi ve ayrıca folklorik/etnografik materyal derledi ve bunların bir kısmını yayımladı.

Azerbaycan ve Kazakistan’da bulunduğu süre içinde "Anonim Halk Müziği"/Âşık Müziği", "Müzik/Ses arşivleri" ve genel müzik eğitim sistemleri üzerinde çalıştı.

Yurt içi ve yurt dışında çeşitli topluluklarla konserlere katıldı; kültürel amaçlı açıklamalı konserler ve kültür–sanat ağırlıklı programlar hazırlayıp sundu ve yönetti. "Yayıma hazırlayan", "repertuvar seçici", "müzik yönetmeni" ve "danışman" olarak müzik albümü çalışmalarında bulundu.

TRT'de, "Halk Müziğimiz” ve "Türkü Yazıları" adıyla açıklamalı radyo programlarını hazırladı ve sundu. Ayrıca "Bengi", "Yöresel Müziğin Ustaları", “Anadolu Erleri (Seymenler-Yârenler-Ahiler)”, "Sesler, Zamanlar, Şarkılar" ve "Virtüözler (Enstrumanın Ustaları)" başta olmak üzere pek çok televizyon programı ve belgesele danışmanlık yaptı.

"Telif Eser Sahibi"/"Yayına Hazırlayan" ve "Hazırlayan" olarak 25 kitabın ve 100'ü aşkın makalenin sahibi olan Süleyman Şenel; ülkemiz kültür-sanat hayatına yaptığı hizmetlerle, pek çok kurum tarafından ödüllendirildi ve dereceler aldı.

Bunlar arasında;

MOTİF Halk Oyunları Eğitim Derneği: "Halkbilim Araştırma Teşvik Ödülü [1997]";
Milli Eğitim Vakfı İstanbul Şubesi: Osmanlı Devletinin Kuruluşunun 700. Yıldönümü Anısına "Türk Folkloruna Hizmet Ödülü [1999]";
Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı: "Türk Müziği Araştırmaları Dalında Birincilik Ödülü [1999]";
Folklor Araştırmaları Kurumu: Türk Folkloruna Hizmet Ödülü [2002];
Elginkan Vakfı Türk Kültürü Araştırma ve Teknoloji Ödülleri Kapsamında: "Türk Kültürü Araştırma Ödülü (Prof. Dr. Özdemir Nutku ve Prof. Dr. Feridun Emecen ile birlikte) [2014];
Halk Müziği ve Oyunları Araştırma Eğitim Derneği [HAMOY]: "Halk Bilimi Ödülü [2018]"

öncelikli olarak sayılabilir.

Halen, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda akademik çalışmalarını sürdürmekte olan Süleyman Şenel'in; yayımlanmış kitapları ile makale ve bildirilerinden bazıları şunlardır:

Müzikoloji Bölümü’nde Etnomüzikoloji ve Müzikoloji Anabilim Dalı Başkanlıkları görevlerini de üstlendi.

Ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum, panel ve seminerlere katıldı, konferanslar verdi. Araştırmaları ve fikri yazıları yanında bir kısım makale/kitapları hakkında kritikler yayımlandı.

Ülkemizin çeşitli yörelerinde; ayrıca, Azerbaycan ve Kazakistan'da folklorik müzik derlemeleri yaptı. Saha araştırmalarında 2000’i aşkın ezgi ve folklorik/etnografik materyal derledi; bir kısmını notaya aktardı.

Anonim halk müziği/Âşık müziği, müzik materyalleri barındıran ses arşivleri ve genel müzik eğitim sistemleri üzerinde çalıştı.

Süleyman Şenel; 100'ü aşkın makalenin ve "telif eser sahibi/yayına hazırlayan/hazırlayan", sıfatlarıyla 28 kitabın sahibidir.

Kitapları:

Trabzon Bölgesi Halk Musikisine Giriş, İstanbul, Anadolu Sanat Yayınları [1994].
Sadi Yaver Ataman [1995].
Kastamonulu Âşık Yorgansız Hakkı Çavuş [1997].
Türk İstanbul (Yazarı: Sadi Yaver Ataman/Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel) [1997].
Cemile Cevher/Hayatı-Sanat Hayatı [2000].
Béla Bartòk Panel Bildirileri/Türkiye’ye Gelişinin 60. Yıldönümü Anısına (Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel) [2000].
Musikili Arzu-Kamber Hikayesi (Taşköprü Ağzı) [2002].
Geleneksel Türk Müziği Çalgıları (Türkçe-İngilizce) [2002].
Eski Safranbolu Hayatı (Yazarı: Sadi Yaver Ataman/Genişleterek Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel) [2004].
Reşad Ekrem Koçu: İstanbul Konuşmaları (Hazırlayan: Süleyman Şenel)/Kitap+Cd [2005].
Kastamonu'da Âşık Fasılları (Türler/Çeşitler/Çeşitlemeler), 2 Cilt [I. Cilt: İnceleme (408 sayfa); II. Cilt: Notalar (350 sayfa, Bibl.+Notalar+Dizin], 2007, Kastamonu Valiliği [2. Baskı: 2009].
Dümbüllü İsmail Efendi ve Geleneksel Türk Tiyatrosu Sempozyumu Bildirileri [Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel] [2008].
Sanatçı Dostlarının Dilinden Dümbüllü İsmail Efendi (Panel Konuşmaları) (Hazırlayan: Süleyman Şenel) [2008].
Safranbolu'dan Uluyayla'ya (Yaşayan Orman) (Yazarı: Sadi Yaver Ataman, Hazırlayan: Süleyman Şenel) [2008].
Yücel Paşmakçı İle Türküler Üzerine (Söyleşi ve Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel) [2009].
Bu Toprağın Sesi (Halk Musikimiz) [Yazarı: Adnan Ataman, Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel) [2009].
Safranbolu Türküleri ve Oyun Havaları (Yayına Hazırlayan: Süleyman Şenel), [2009].
İstanbul Çevresi Alan Araştırmaları (CD İlaveli), 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, 2 Cilt [1. C. (438 s.)+2. Cilt (541 s), Genişletilmiş 2. Baskı (1. Baskı: İstanbul, 2010).
İllâ ki Cemile Cevher Söylesin, [2012].
Kumanova’dan Zeytinburnu’na Bir Rumeli Delikanlısı: Arif Şentürk (Sözlü Tarih Çalışması), [2013].
Bu Deyiş Kimindir? Mecnunum Leylâmı Gördüm [2018].
Muzaffer Sarısözen [Türk Halk Müziği ve Oyunları Hakkında Yazılar-Röportajlar-Anılar-Ardından Yazılanlar-Belgeler-Notalar] Sivas Platformu ve İstanbul Sivas Konfederasyonu, LXIV+999 sayfa [2018].

Bazı Makale ve Bildirileri:

“Dâru’l-Elhân Heyeti Tarafından Fonoğrafla Derlenen İlk Türkü”, Türk Folkloru Belleten/1987 [1987],
“Cide’de Gelin Savu (Sağu)su”, Kubbealtı Akademi Mecmuası [1988],
“Âşık Musikisi”,T.D.V.İslam Ansiklopedisi [1991],
“Türk Halk Musikisinde Uzun Hava Tanımları ve Bu Tanımlar Etrafında Ortaya Çıkan Problemler”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri [1992],
“Türk Halk Musikisi Konusunda Yayımlanmamış Beş Kitap”, Müteferrika [1994],
“Destancı Mehmet Kemâlî’nin İki Destânı”, Müteferrika [1995],
“Mahmut Ragıp Gazimihal’in Yayımlanmamış Bir Kitabı”, Müteferrika [1995],
“Hacıbeyli, Üzeyir”, TDV İslâm Ansiklopedisi [1996],
“Halk Musikisi”, TDV İslâm Ansiklopedisi [1997],
“Hindemith’den Saz Tamircilerine [Saz Tamircisi İçin İş Talimatı]”, Tarih ve Toplum [1997],
“M. R. Gazimihâl’in Tuttuğu Notlardan: Ankara Devlet Konservatuvarı’nın Kuruluşu Aşamasında Müzik Adamlarının Görüşleri”, Orkestra [1997],
“Türk Halk Müziğinde Beste, Makam ve Ayak Terimleri Hakkında”, V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi [1997],
“Âşık Edebiyatı Türlerinin Belirlenmesinde Musiki Unsuru”, VII. Türk Halk Edebiyatı Semineri [2001],
“Kitâb-ı Dede Korkut’ta Rastlanan Musiki Tâbirleri Işığında Türk Halk Musikisini Besleyen Anlatı Türüne Dayalı Tanımlanmamış İki Alt Musiki Türü Hakkında Düşünceler”, II. Müzikoloji Sempozyumu[2001],
“Azerbaycan’da Meyhana”, Türkler Ansiklopedisi [2002],
“Sarı Gelin Türküsünün Kültürlerarası Kaynaşmalar Bakımından Düşündürdükleri”, Motif Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri [2005],
“Kastamonu’da Derlenmiş Üç Musikili Satranç”, İ. Gündağ Kayaoğlu’na Armağan [2005],
“Kastamonu’da Goşma”, II. Kastamonu Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri [2005],
“Pertev Naili Boratav’ın Nasreddin Hoca Kitabında Yer Alan Fıkralardaki Musikiye Dair Terim ve Deyimler Üzerine Düşünceler”, Nasreddin Hoca Kitabı [2005], vd…
"Dümbüllü İsmail Efendi ve Kavuklu Hamdi Efendi Anlatında Musikiye Dair Terimler ve Deyimler Üzerine Düşünceler", Dümbüllü İsmail Efendi ve Geleneksel Türk Tiyatrosu Sempozyum Bildirileri Kitabı [2008];
"Türk Halk Müziği Kaynaklarında Peşrev-1", Aydın Oy'a Armağan (Hazırlayan: Sabri Koz), İstanbul, Aralık 2009.
"Türküler", NTV İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul, Aralık 2010, NTV Yayınları, s. 942-945.
"Anonim Halk Müziği Eserlerinin Yayıncılıkta Telif Hakları Sorunları üzerine Düşünceler",TRT Yayıncılıkta Türk Müziği Sempozyumu (11-12 Mart 2010), Ankara, s. 111-115.
"Türkü (Musiki)", TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 41, İstanbul, 2012, s. 612-616.

Süleyman Şenel’e ait biyografi kendisi tarafından kaleme alınmıştır.

Süleyman Şenel’in arşivinde akademik hayatı boyunca titizlikle derlediği, Türk halk müziğ notaları, efemeraları ile halkbilim, halk oyunları ve edebiyatını içeren zengin gazete kupürü arşivi de yer almaktadır.